DDe subversieve kern van het analytische dispositief schuilt in iets bedrieglijk eenvoudig: het spreken doorheen de ‘vrije’ associatie. Daarop hebben zich andere elementen geënt, die het kader van dit spreken uittekenen: een bepaalde frequentie en duur van de sessies, het al dan niet gebruiken van de divan, de wijze van communicatie buiten de sessies, de betaling, de regels van de instelling, …

Elk van deze elementen is doorheen de geschiedenis van de psychoanalyse aanleiding geweest tot bevroren rigiditeit of een clichématig gebruik – hoewel Freud van in den beginne benadrukte dat er geen onveranderlijke set van vaste regels bestond. Tegelijk zijn er steeds weer pogingen geweest om de pertinentie ervan te ondervragen en de concrete praktijk waar nodig aan te passen aan de klinische noden. Lacans invoering van de sessies met variabele duur zorgden op dat punt bijvoorbeeld voor schandaal. Het werken in instellingen zorgt op een andere manier voor een onvermijdelijke ondervraging.

Met deze studiedag nemen de sprekers de handschoen op om een dergelijk element van het zogenaamde kader onder de loep te nemen en te ondervragen op zijn klinisch-theoretische relevantie – zonder te vervallen in een clichématige rigiditeit, maar evenmin door de gemakkelijke weg te kiezen van een oeverloos relativeren. De vraag is dan ook hoe men een klinische noodzakelijke souplesse kan koppelen aan een rigoureuze analytische ethiek. Elke spreker doet dit vanuit zijn of haar eigen ambulante of residentiële klinische ervaring.